Vakıf İleri - Isaac Asimov

Can Yüksel

Erdoğancan Yüksel

2 dakika 43 saniye okuma süresi

Bilimkurgu Klasiği: Vakıf Serisinin olayların oluş kronolojisine göre ikinci kitabıdır.

vakif-ileri

Vakıf Serisi okuma sırası

Yayımlanış tarihine göre:

  • Vakıf(1951)
  • Vakıf ve İmparatorluk(1952)
  • İkinci Vakıf(1953)
  • Vakıf'ın Sınırı(1982)
  • Vakıf ve Dünya(1986)
  • Vakıf Kurulurken(1988)
  • Vakıf İleri(1993)

Kronolojiye Göre:

  • Vakıf Kurulurken(1988)
  • Vakıf İleri(1993)
  • Vakıf(1951)
  • Vakıf ve İmparatorluk(1952)
  • İkinci Vakıf(1953)
  • Vakıf'ın Sınırı(1982)
  • Vakıf ve Dünya(1986)

Not: Kronolojik sıraya göre okunması daha verimlidir.

Daha sonra ise Galaktik İmparatorluk serisinin üç kitabı sırasıyla okunabilir:

  • Toz Gibi Yıldızlar
  • Uzay Akımları
  • Gökteki Çakıl Taşı

Vakıf İleri Konusu:

Roman, Hari Seldon'ın 40. yaş gününden başlayarak 81 yaşında hayatını kaybettiği 41 yıllık sürece kadar yaşanan olayları anlatmaktadır. Hari Seldon ömrünü adadığı psikotarih biliminde yaşamının sonlarına doğru ilerlemeler kaydetmiştir. Geçen bu sürede hayat arkadaşı Dors Venabili'yi ve oğlu Raych'ı kaybetmiştir. Ancak hayatının son dönemlerinde torunu Wanda ona büyük destek olmuş, torunun zihinsel yeteneklerini keşfetmesi sayesinde benzer zihinsel yeteneklere sahip insanları bir araya toplayarak gizli bir İkinci Vakıf kurmayı hedeflemiştir.

Vakıf İleri Özeti:

Hari Seldon psikotarih fikrini ortaya attıktan sonra uzun seneler bu konu üzerinde çalışmaya devam etmiştir. Bu süreçte torunu Wanda'nın zihinleri etkileme yeteneği olduğunu keşfetmiş ve benzer yeteneklere sahip insanları bir araya getirmeye çalışmıştır. Stettin Palver de benzer yeteneğe sahip Wanda'dan sonra keşfettiği ikinci kişidir. Wanda ve Stettin Palver İkinci Vakıf'ın kurulması konusunda öncülük etmişlerdir. İkinci Vakıf'taki insanlar da Wanda ve Stettin Palver gibi benzer zihin etkileme ve kontrolü yeteneğine sahip olan kişiler olacaklardır.

Arkadaşı Eto Demerzel görevini Hari Seldon'a bırakmış ve Hari Seldon 10 yıl kadar İmparator Cleoun'un baş danışmanı(Kurmay Başkanı) olmuştur. Kurmay Başkanı olduğu bu süreçte psikotarih çalışmaları üzerinde yeterli fonu sağlamış fakat imparatorluk işlerinden dolayı psikotarih ile yeterince ilgilenememiştir. Daha sonra İmparator Cleon'a yapılan bir suikast sonrasında(baş bahçıvan tarafından silahla İmparatorluk bahçesinde öldürülmüştür.) bu görevinden ayrılmış ve Streeling Üniversitesi'nde psikotarih bilimi üzerine çalışmalarını sürdürmüştür. Streeling Üniversitesi'nde psikotarih üzerinde yaptığı çalışmaların ilerlemesinde ve gelişmesinde Dahl bölgesinde tanıştığı Yugo Amaril'in de büyük katkıları olmuştur. Yugo Amaril Hari Seldon'dan daha genç olmasına Seldon'dan önce ölmüştür. Ölümü sonrasında Seldon'ın yalnızlığı artarak devam etmiştir.

Hari Seldon'ın ömrünün sonlarına doğru Galaktik İmparatorluk oldukça fazla yozlaşmaya başlamıştır, asırlardır sorunsuz çalışan sistemler sorun yaratmaya başlamıştır. Teknolojik olarak imparatorluğun ilk dönemlerindeki gibi gelişmeler yaşanmamakta ve imparatorluğun ekonomisi zayıflamaktadır.

Çöküşün kaçınılmaz olduğunu gören Hari Seldon İkinci Vakıf'ı kurmaları için gizlice bir uzay gemisi ayarlatmış torunu Wanda ve Stettin Palver'i gizli koordinatları olan İkinci Vakıf'ın kurulacağı gezegene göndermiştir. Böylelikle Wanda ve Stettin Palver gizlice kurulacak olan İkinci Vakıf'ın öncüleri olmuşlardır.

Hari Seldon ise 81 yaşında Streeling Üniversitesi'ndeki bürosunda, masasının üzerine yığılmış halde ölü bulunmuştur. Seldon ömrünün son anlarında bile psikotarih denklemleri üzerine çalışmaktaydı. Ölü bulunduğunda çalışmaya devam eden Birinci Radyant'ı elinde sıkıca kavramış haldedir. Psikotarih denklemleri ve denklem ağaçlarını içeren bu alet daha sonra yakın zamanda Terminus'a göç etmiş arkadaşı Gaal Dornick'e yollanmıştır. Hari Seldon'ın bedeni ise ölmeden önce bıraktığı talimatlar doğrultusunda uzaya bırakılmıştır.

Hari Seldon'ın cenaze töreni imparatorluğun başkenti Trantor'da resmi bir tören ile gerçekleşmiş, basit ama oldukça kalabalık bir cenaze töreni olmuştur. Cenazeye katılanlar arasında Seldon'ın eski arkadaşı Eto Demerzel de bulunmaktadır. Cenazeden sonra İmparatorluk ajanları tarafından peşine düşülmüş olsa Eto Demerzel'in yerini bulma girişimleri başarısız olmuştur. Torunu Wanda ise cenazeye katılamamış, Hari Seldon'ın ona ve Stetting Palver'e verdiği gizli talimat doğrultusunda İkinci Vakıf'ın kurulmasının temellerini atmakla uğraşmışlardır.

Vakıf İleri Karakterleri:

  • Hari Seldon: Hikayenin ana karakteri ve psikotarihin kurucusu. 81 yaşında Streeling Üniversitesi'ndeki bürosunda hayatını kaybetmiştir.
  • Dors Venabili: Hari Seldon'un koruyucusu ve daha sonra eşidir. Elektro ayrıştırıcının robotlar üzerindeki etkisinden dolayı robot olduğunu keşfeden Tamwile Elar tarafından yüksek etki altında bırakılarak ölmüştür. Ölmeden önce Tamwile Elar'ı da öldürmeyi başarmıştır.
  • Wanda Seldon: Hari Seldon'ın torunudur. Zihinleri kontrol edebilme yeteneğinin keşfedilmesi üzerine İkinci Vakıf'ın kurulmasında önemli bir rolü olmuştur.
  • Yugo Amaril: Hari Seldon'ın arkadaşı ve aynı zamanda yetenekli bir matematikçidir. Psikotarihin gelişmesinde oldukça fazla katkısı olmuştur.
  • Gaal Dornick: Bir yazar ve bilim adamıdır. Vakıf’ın gizli planlarını ve stratejilerini uygulamada önemli bir rol oynamaktadır.

Bu özet ve inceleme, Isaac Asimov'un "Vakıf İleri" kitabını okumayı düşünüyorsanız sizin için faydalı olabilir. Bilimkurgu severler için kaçırılmaması gereken bir eser.

Benzer İçerikler